czwartek, 25 marca 2021

Światowy Dzień Czytania Tolkiena

 

 
 
   Dziś, 25 marca swoje święto obchodzą miłośnicy literatury tolkienowskiej oraz fani filmów Petera Jacksona. Światowy Dzień Czytania Tolkiena powstał z inicjatywy angielskiego Towarzystwa Tolkienowskiego (The Tolkien Society). 
 
  Biografię J.R.R. Tolkiena możecie przeczytać na Wikipedii (https://pl.wikipedia.org/wiki/J.R.R._Tolkien)   lub wypożyczyć książki w naszej Filii nr 7 (https://opac.mbp.katowice.pl/search/description?q=tolkien+biografia&index=1&f2%5B0%5D=11).

  Dlaczego ludzie zaczytują się w literaturze fantastycznej? Jednym z powodów jest to, że chcą wsiąknąć do nowego, nieznanego im świata. W przypadku uniwersum Śródziemia Tolkien osiągnął mistrzostwo, trzeba też wspomnieć, że był on pionierem w swojej dziedzinie. 
     Na potrzeby swojego dzieła stworzył szereg fikcyjnych języków, a to dzięki swojemu zamiłowaniu do lingwistyki. Znał ponad 30 języków "żywych" i "martwych" - próbował nauczyć się języka polskiego, ale uznał go za bardzo trudny i ostatecznie nigdy go nie opanował. 
    Tolkien od dziecka lubił rysować, dlatego gdy zapadła decyzja o publikacji Hobbita... sam stworzył barwne, zapadające w pamięć ilustracje. Nie były one wybitnymi dziełami, ale ich prostota i elegancja oddawały klimat przedstawionej historii. 
    Mitologia Śródziemia również została zapięta na ostatni guzik. Autor czerpał inspiracje z naszego świata, głównie inspirując się chrześcijańską Biblią. Z niej pobrał motyw walki dobra ze złem. Mamy tu postać Jedynego - Eru, twórcy Śródziemia do złudzenia przypominającego Boga Ojca, Melkor zaś, ewidentnie wzorowany jest na Szatana i tak samo jak on buntuje się i przeciwko Bogu i jego stworzeniu. 
    Trzeba też wspomnieć, o tym jakie zagadki wspominany dziś Mistrz zostawił w swoich dziełach. Przykładowo imiona dla krasnoludów w Hobbicie... : Thorin, Balin, Dwalin, Bifur, Bofur, Bombur, Nori, Fili, Kili, Gloin, Dorin, Oin i Ori, nie stworzył sam. Pochodzą one z islandzkiej pieśni pt. Wieszczba Wolwy, w której noszą je karły. Tolkien, który biegle posługiwał się tym językiem, znał znaczenia tych słów i przypisał każdemu krasnoludowi odpowiednie imię, tak by do nich pasowały. 


    Zapoznawanie się z twórczością Tolkiena najlepiej zacząć od Hobbita..., ponieważ jest to najlżejsza pozycja do przyswojenia. Serdecznie polecam ją dzieciom, jak i wszystkim tym, którzy chcą się w ogólne zapoznać z literaturą fantasy. 
    Następnie można przejść do Władcy Pierścieni, tłumaczenia Marii Skibniewskiej (moim zdaniem najlepiej poradziła sobie z przetłumaczeniem twórczości Tolkiena). Książka jest już bardziej wymagająca, posiada wiele długich opisów przyrody, a akcja powoli nabiera rozpędu.
     Silmarillion jest trzecie w kolejności. Tu również trzeba zwrócić uwagę, że nie jest to książka łatwa. Wypada być już naprawdę dobrze zorientowanym w uniwersum Śródziemia,  żeby być w stanie zrozumieć, o co w tej historii chodzi. Silmarillion, zostało zredagowane po śmierci J.R.R. Tolkiena, przez jego syna Christophera, więc posiada wiele niedociągnięć. 
    Na rynku wydawniczym ukazały się Niedokończone opowieści, również pod redakcją Christophera Tolkiena. Po tą pozycję mogą sięgnąć najbardziej wytrwali fani, nie jest to pozycja obowiązkowa, można nią jedynie zaspokoić ciekawość. Jest tu opisana historia Dawnych Dni Śródziemia do zakończenia Wojny o Pierścień.
    

    Na zdjęciach możecie zobaczyć książki z naszego księgozbioru spod pióra J.R.R. Tolkiena, oczywiście znajdziecie również wszystkie te pozycje, które zostały opisane w powyższym tekście. 
Zapraszamy do Filii nr 7, aby je wypożyczyć!

wtorek, 23 marca 2021

Muminki


    Prawie każdy z nas słyszał kiedyś o Dolinie Muminków, ale nie każdy wie, że powstało całe mnóstwo historii o przygodach jej mieszkańców. 

Wielu z nas kojarzy Muminki głównie z seriali animowanych. W Polsce najbardziej znany jest powstały w latach 1977-1982 w łódzkim studiu Se-ma-for serial Opowiadania Muminków oraz zrealizowany w latach 1990 -1991 w międzynarodowej koprodukcji serial zatytułowany Muminki.
Warto jednak wspomnieć, że na motywach opowiadań o Muminkach powstało kilka różnych wersji seriali telewizyjnych, a także animacje pełnometrażowe. Muminki zostały również wystawione na deskach teatrów na całym świecie, nie zabrakło także słuchowisk radiowych.

Przygody mieszkańców Doliny Muminków zostały opisane w cyklu dziewięciu książek i dwudziestu dwóch komiksów fińskiej (piszącej po szwedzku) autorki Tove Jansson oraz pięćdziesięciu dwóch komiksach brata Tove- Larsa Janssona.
Muminki w druku pierwszy raz pojawiły się w 1938 roku w antyfaszystowskim fińskim piśmie zatytułowanym 'Gram', a pierwsza książka o Muminkach, Małe trolle i duża powódź, została opublikowana przez Tove Jansson w 1945r.


Książki napisane przez Tove Jansson, w których możemy spotkać muminki, to:

Małe trolle i duża powódź - opowiadanie, którego głównym wątkiem są poszukiwania Tatusia Muminka przez Muminka i jego mamę. Po raz pierwszy pojawia się tutaj postać Ryjka, jednak póki co jest bezimiennym stworzonkiem.

Kometa nad Doliną Muminków- bardziej obszerna historia niż wcześniejsze opowiadanie; dotyczy nadejścia wielkiej komety, która zakłóca spokojne życie w Dolinie Muminków. Opowiada również o wyprawie bohaterów do obserwatorium w Górach Samotnych. Po raz pierwszy pojawiają się Włóczykij, Panna Migotka, Migotek, Paszczak i Piżmowiec.

W Dolinie Muminków- opisuje perypetie związane z kapeluszem Czarnoksiężnika, wyprawę na Samotną Wyspę Hatifnatów, opowiada o Królewskim Rubinie oraz Topiku i Topci. Po raz pierwszy pojawia się Buka, po raz ostatni w serii występują Piżmowiec i Migotek.

Pamiętniki Tatusia Muminka- są historią młodości Tatusia Muminka, odpowiednio ubarwioną przez niego samego. Znajdujemy tu informacje o rodzicach Włóczykija i Ryjka, a także o rodzinie Małej Mi. Ubarwienia Tatuś Muminka tłumaczy faktem, że jego pamięć popsuła się nieco z biegiem lat. Sam autor proponuje, by po przeczytaniu pamiętników, zacząć je czytać jeszcze raz. Po raz pierwszy pojawiają się Mała Mi i Mimbla.

Lato Muminków- historia wielkiej powodzi, która pozbawiła bohaterów domu, ale również skłoniła do rozwinięcia działalności artystycznej. Tatuś Muminka tworzy sztukę teatralną, zatytułowaną 'Narzeczone lwa, czyli więzy pokrewieństwa'. Po raz pierwszy pojawia się Homek i Bufka.

Zima Muminków- opowieść o zimie, w czasie której Muminek obudził się i nie mógł zasnąć. Pozostawiony sam sobie musiał nauczyć się reguł rządzących zimą. Po raz pierwszy pojawiają się Too-tiki i Przodek.

Opowiadania z Doliny Muminków- Kilka historii z życia trolli, wizyta w ich małym świecie. Po raz pierwszy pojawia się Gapsa. Po raz ostatni pojawiają się Ryjek, Panna Migotka i Too-tiki.


Tatuś Muminka i morze
- historia o latarni morskiej, Latarniku, samotności i morzu. Uważana za pierwszą z dojrzałych książek o przygodach Muminków (obok Doliny Muminków w listopadzie). Ostatnie pojawienie się Buki (reszta postaci występujących w książce, poza Latarnikiem, pojawia się w następnej części we wspomnieniach innych bohaterów).

Dolina Muminków w listopadzie- Muminki występuja tutaj tylko we wspomnieniach osób, które odwiedzają ich dom- same Muminki przebywaja w tym czasie na Wyspie.

Ciekawostki:

Inspiracją do powstania Muminków był wujek Tove- straszył ją trollami, które miały dotykać ją swoimi zimnymi nosami, jeśli będzie wyjadać zapasy ze spiżarni. Natomiast pierwszy szkic Muminka powstał na ścianie wychodka w posiadłości letniskowej rodziny artystki w Pellinge podczas jej kłótni z bratem. Podobno rysunek znajduje się tam do dziś.

Bobek nie pojawia się w żadnej z dziewięciu książek o Muminkach. Natomiast pojawia się w komiksach narysowanych przez Tove, a także w opowiadaniu 'Łobuz w Domu Muminków' z 1980 roku.


Gdzieś pomiędzy Marsem a Jupiterem istnieje planetoida 58345 Moomintroll, odkryta w 1995 r. przez Davida Ashera. Jej nazwa pochodzi od powieści „Kometa nad Doliną Muminków”

Książki o Muminkach są nie tylko dla dzieci. Dorośli odnajdą w nich mnóstwo głębokich znaczeń, egzystencjalnych pytań o tożsamość, poczucie przynależności i wspólnoty, a także tematy takie jak żałoba, samotność, seksualność, tolerancja, wolność.

Migotka zmienia barwę w zależności od nastroju, a Muminkowi na zimę wyrasta futerko.

Na wyspie Kailo w pobliżu miasteczka Naantali na południowo-zachodnim wybrzeżu Finlandii znajduje się park rozrywki 'Świat Muminków' (fin. 
Muumimaailma). Można tam znaleźć błękitny Domek Muminków, a ponadto teatr Emmy, namiot Włóczykija, chatkę Paszczaka, groę Hatifnatów, dom Czarownicy i jej wnuczki Alicji, łódź Tatusia Muminka, makietę smoka Edwarda, sensoryczny szlak bosych stóp, plażę, lodziarnię Topika i Topci, gofry Filifionki i mnóstwo innych atrakcji

W 2017 roku w fińskim Tampere otwarto muzeum poświęcone Muminkom i twórczości Tove Jansson. Pisarka bardzo lubiła to miasto i w 1986 roku podarowała tamtejszemu Muzeum Sztuki większość swoich prac. W muzeum można zobaczyć między innymi dwumetrową makietę domu Muminków, zbudowaną własnoręcznie przez widocznych na zdjęciu poniżej Tove, jej partnerkę (Tuulikki Pietilä) oraz przyjaciela (Pentti Eistola).


Powieści o Muminkach zawierają elementy autobiograficzne. Autorka pojawia się w 'Dolinie Muminków w listopadzie' jako Homek Toft, który odwiedza dom Muminków tylko po to, aby przekonać się, że nikogo tam nie ma. Tove Jansoon napisała tę ostatnią książkę z serii w 1970 roku, po śmierci matki.
Z kolei pierwowzorem Too-tiki, która pojawia się w 'Zimie Muminków' i 'Opowiadaniach z Doliny Muminków' i jako jedna z nielicznych postaci współczuje Buce, była życiowa partnerka autorki- Tuulikki Pietilä.

Tove Jansson otrzymała propozycję sprzedaży wizerunku Muminków od Walt Disney Company, ale jej nie przyjęła, chcąc zachować kontrolę nad swoim dziełem. Później wraz z bratem stworzyła 
Moomin Characters Oy Ltd, która jest dziś jedną z największych fińskich marek.

Na Amazon można kupić 'Moomins Cookbook. An intoduction to Finnish cuisine' autorstwa Sami Malila (tekst) i Tove Jansson (ilustracje). Książka zawiera ponad 150 przepisów, które powstały w oparciu o powieści Tove Jansson oraz tradycyjną kuchnię fińską.


Miłośnicy mieszkańców Doliny Muminków oraz ich przyjaciół mogą zaopatrzyć się w niezliczone gadżety z wizerunkami swoich ulubionych postaci- od figurek, poprzez plakaty, dekoracje, elementy odzieży aż po przedmioty codziennego użytku.

A Wy lubicie Muminki? Macie jakąś ulubioną historię lub bohatera? :-)

niedziela, 21 marca 2021

Światowy Dzień Poezji 2021 r.

 


21 marca -   pierwszy dzień kalendarzowej wiosny to także święto poezji ustanowione przez UNESCO w 1999 roku. Główne uroczystości tego święta odbywają się w Paryżu. Hucznie świętuje się też Dzień Poezji w Grecji - w Delfach i Atenach, a także w Hiszpanii.

Celem tego dnia jest promocja czytania, pisania, publikowania i nauczania poezji na całym świecie. UNESCO zadeklarowało, że ten dzień ma „dać nowy impuls, aby docenić poezję oraz poprzeć krajowe, regionalne i międzynarodowe ruchy poetyckie".

Poezja jest dla każdego, od malucha do seniora. Nie ma znaczenie wykształcenie, pochodzenie czy status materialny. Wystarczy trochę ciszy, otwarcie swego serca i umysłu, wyjście poza schemat.

Dzięki poezji w trudnych czasach – takich jak teraz mamy – życie może stać się znośniejsze. Spróbujcie tego lekarstwa!

 

Zajrzyjcie do tomiku ulubionego poety, a jeśli takiego nie macie to przejrzyjcie w Internecie strony z poezją (na przykład https://poezja.org). Może odnajdziecie swego poetę? Zapraszamy tez do naszej biblioteki, oczywiście wtedy gdy jesteśmy otwarci (śledźcie ogłoszenia).

 

Zachęcamy również do tworzenia własnej poezji. Czy to trudne?

Tak o tym pisała mój ulubiony poeta Władysław Broniewski.

 

O pisaniu wierszy

Musi być cier­pie­nie i mi­łość,
żeby na­pi­sać wiersz.
Moje miłe, moje miłe, moja miła,
ty wiesz:
to jest trud­niej niż dziec­ko uro­dzić w męce,
od ca­łe­go świa­ta się od­gro­dzić
i ser­ce mieć w ręce,
żeby wy­ci­snąć z nie­go tę kro­plę go­ry­czy,
któ­rą czu­ję...
Śpij, moja miła, ni­cze­go so­bie nie ży­czę,
ni­cze­go nie po­trze­bu­ję.

 

wtorek, 16 marca 2021

Biblioteka liczy na Ciebie!

 


Czytelniku,

od kilku lat przyjmujemy wszystkie książki, które przynosisz do naszej biblioteki. Nasz „niebieski stolik” przytulał te zniszczone, zakurzone, nieaktualne, niechciane przez innych woluminy. Był on miejscem wymiany tytułów między naszymi czytelnikami. Teraz niestety zamiast stosiku książek stoi tam płyn do odkażania. Signum temporis.

Do czasu gdy ulubiony przez czytelników stolik wróci do swojej dawnej funkcji, musimy Was poprosić o to by znowu przynosić do nas książki. Niestety jeszcze nie możemy stać się przystanią dla tych z sentymentem traktowanych długoletnich przyjaciółek… musimy jeszcze poczekać.

W obecnej sytuacji zwracamy się o pomoc w uzupełnianiu naszego księgozbioru o nowe tytuły, a szczególnie o brakujące nam tomy wydawnictw wielotomowych.

Bez Państwa wsparcia nie damy rady. Niestety ostatni rok jest dla nas bardzo zły. W roku 2020 r. nasze Biblioteki przy ulicy Franciszkańskiej miały środki z Budżetu Obywatelskiego lecz problemy z obsługą naszych zamówień przez hurtownię książek skutkowały niezakupieniem zamawianych przez nas tytułów. W tym roku nie mamy pieniędzy z Budżetu Obywatelskiego i niestety w najbliższym czasie nie mamy możliwości zakupu nowych pozycji do naszych zbiorów. To co trafia na półki to jedynie dary od naszych czytelników. Dzięki wsparciu udało nam się w tym roku uzupełnić serię Katarzyny Bereniki Miszczuk o dwa tytuły: „Ja, potępiona” i Ja, ocalona” (ten tytuł mamy jako jedyne w sieci bibliotek miejskich w Katowicach). Na nasze półki trafiła także powieść „Złoty róg” stanowiąca czwartą część cyklu „Retrokryminałów” Maryli Szymiczkowej.

Droga Czytelniczko, Drogi Czytelniku pamiętaj o nas!

Jeśli masz w domu książki, które odłożyłeś na półkę po przeczytaniu i wiesz, że do nich nie wrócisz to wspomóż swoją Bibliotekę. Może masz nietrafiony książkowy prezent? Inni na pewno przeczytają go z radością.

Oto kilka tytułów – brakujących tomów, na które my i nasi czytelnicy czekamy:

Crouch Blake: „Wayward Pines: Kzyk” T. 3

Daniel, Antoine B: „Światło Machu Picchu” T. 3

Mirek Krystyna: „Światło o poranku” T. 2

Ponomarenko Aneta: „Ostatnie śledztwo” T. 3

Sabaliauskaitė Kristina: „Silva rerum III”

Sakowicz Anna: „To się da!” T. 2

Sakowicz Anna: „Złodziejka marzeń” T. 1

Wilczyńska Karolina: „Miłość według przepisu, czyli słodko-gorzkie cappuccino” T. 2

Wilczyńska Karolina: „Rachunek za szczęście, czyli caffe latte” T. 3

Sanderson Brandon „Z mgły zrodzony” T. 1



czwartek, 11 marca 2021

Spotkanie autorskie z Martą Obuch

     Serdecznie zapraszamy na Facebook'a Filii nr 14, gdzie odbędzie się rozmowa z autorką komedii kryminalnych - Martą Obuch. 

https://www.facebook.com/MBPKatowiceFilia14 

     Poniżej odsyłamy do linku w naszym katalogu INTEGRO, gdzie wyodrębniłyśmy wszystkie książki, tej autorki znajdujące się w Filii nr 7:

https://opac.mbp.katowice.pl/search/description?q=marta+obuch&index=1&f2%5B0%5D=11

 


poniedziałek, 8 marca 2021

Dzień Kobiet


Z okazji Dnia Kobiet polecamy wszystkim Czytelnikom, nie tylko tym najmłodszym, przeczytanie książki "Historia kobiet" Katarzyny Radziwiłł. Warto się z nią zapoznać, ponieważ jak zaznacza wydawca: "Historia, o której uczymy się w szkole, to historia mężczyzn. Dzięki tej książce dowiesz się, jak wyglądało życie kobiet." (źródło: muchomor.pl) 


Znajdziecie ją w Filii 5 Młodzieżowej!

Wszystkim Czytelniczkom panie Bibliotekarki składają najlepsze życzenia :) 

     Zero mycia, zero prania,
     zero szycia, gotowania.
     Dziś Dzień Kobiet, drogie panie,
     tysiąc kwiatów na śniadanie.
     I niech tak już co dzień będzie, Nasze Święto - ciągle, wszędzie!

wtorek, 2 marca 2021

Literatura popularnonaukowa - Dział 006/007

 


    Dziś zaprezentujemy Wam nasz jeden ze skromniejszych działów, czyli "006/007  Normalizacja wyrobów, procesów, wag, miar i czasu. Cybernetyka ogólna." 

     Normalizacja – działalność polegająca na analizowaniu wyrobów, usług i procesów w celu zapewnienia:

  • funkcjonalności i użyteczności,
  • zgodności (kompatybilności) i zamienności,
  • bezpieczeństwa użytkowania,

oraz

  • ograniczenia (zbędnej) różnorodności.