Laureatem
21. edycji Nagrody Nike został Cezary Łazarewicz - za najlepszą książkę
roku jury uznało jego reportaż Żeby nie było śladów. Najważniejsze
literackie wyróżnienie w Polsce zostało wręczone podczas finałowej gali w
niedzielę, 1 października br. w Warszawie.
– Po
raz pierwszy w dziejach Nike nagradzamy reportaż – reportaż
historyczny. (...) To historia sprzed ponad trzech dekad, z zamkniętej
epoki, ale mechanizmy w niej opisane zawsze mogą się powtórzyć. Ta
książka jest wiarygodnym świadectwem tamtego czasu – podczas obrad jury w
jednym byliśmy zgodni – po przeczytaniu 20 stron mamy wrażenie, że
nagle znaleźliśmy się z powrotem w początku lat 80. To jest bardzo
ciężkie doświadczenie. Ta książka może być też przestrogą przed tym, co
może się zdarzyć, gdy wymiar sprawiedliwości traci niezależność i staje
się narzędziem politycznej władzy – mówił w laudacji na cześć laureata Tomasz Fiałkowski, przewodniczący jury Nagrody Literackiej Nike.
Jury
Nagrody Nike doceniło książkę Cezarego Łazarewicza Żeby nie było
śladów, wydaną przez Wydawnictwo Czarne. To reportaż prezentujący jedną
z najgłośniejszych zbrodni lat osiemdziesiątych w PRL – zatłuczenie na
śmierć przez milicjantów Grzegorza Przemyka. Cezary Łazarewicz
szczegółowo opisuje historię 19-letniego maturzysty – od zatrzymania na
placu Zamkowym po wydarzenia, które nastąpiły później. Pokazuje cynizm
autorytarnej władzy zacierającej ślady zbrodni, niewyobrażalną krzywdę i
rodzicielską miłość oraz bezsilność władz III RP, którym nie udało się
znaleźć i ukarać winnych.
Za
reportaż Żeby nie było śladów autor otrzymał wcześniej Nagrodę im.
Oskara Haleckiego oraz Nagrodę MediaTory w kategorii Obserwator. Książka
ta została również Książką 2016 roku w plebiscycie Radia Kraków i była
nominowana do nagrody Śląski Wawrzyn Literacki oraz Nagrody im. Ryszarda
Kapuścińskiego.
–
To miała być książka o czasach, które nigdy się nie zdarzą, o tym, jak
kłamstwo zwycięża. Kiedy już ją napisałem, opisując mechanizmy władzy
sprzed 30 lat, to nagle zauważyłem, że są one wieczne. (...) To, co
dzieje się teraz, bardzo przypomina te mechanizmy, które wydawało mi
się, że już nigdy nie wrócą. (...) Mam nadzieję, że za 20 lat będzie
ktoś, kto opisze dzisiejsze mechanizmy władzy i, być może, też za to
dostanie nagrodę – mówił autor odbierając statuetkę Nike.
Cezary
Łazarewicz urodził się w 1966 roku. Jest dziennikarzem prasowym,
reporterem i publicystą. Pisał dla czołowych polskich tytułów prasowych,
m.in. Gazety Wyborczej, Przekroju i Polityki. Jest autorem zbioru
reportaży Kafka z Mrożkiem. Reportaże pomorskie (2012), Sześć pięter
luksusu. Przerwana historia domu braci Jabłkowskich (2013) oraz Elegancki morderca (2015).
Zwycięzca otrzymał 100 tys. zł i statuetkę.
O
tym, kto zostanie laureatem Nagrody Nike 2017, zadecydowało jury w dniu
jej wręczenia - w niedzielę, 1 października br. W jury tegorocznej
edycji konkursu zasiadali: Tomasz Fiałkowski (przewodniczący), Joanna
Krakowska, Antoni Pawlak, Maria Anna Potocka, Paweł Rodak, Joanna
Szczęsna, Andrzej Werner, Marek Zaleski i Maria Zmarz-Koczanowicz.
Nagrodę czytelników Gazety Wyborczej otrzymał Stanisław Łubieński za tom eseistyczny Dwanaście srok za ogon.
Źródło: nike.org.pl
